Amal Eman Abdulle, UMC Groningen
Promotiedatum: Nog niet bekend, medio 2021
Samenvatting proefschrift
Het fenomeen van Raynaud is een veel voorkomende aandoening waarbij de handen of voeten aanvalsgewijs verkleuren. Dit wordt veroorzaakt doordat de bloedvaten tijdelijk verkrampen en er hierdoor minder bloed stroomt naar de handen en voeten. De klachten ontstaan vaak als reactie op kou of als reactie op (emotionele) spanning. Het fenomeen van Raynaud kan het eerste symptoom zijn van een ernstig onderliggende systeemziekte (secundair). Echter, in de meeste gevallen is er geen sprake van een onderliggende oorzaak (primair). De klachten variëren sterk per patiënt en een deel van de patiënten ontwikkelen ernstige symptomen die de kwaliteit van leven ernstig aantasten.
Hoewel de exacte oorzaak van het fenomeen van Raynaud onbekend blijft, kan vroege herkenning en behandeling het ziekteverloop kunnen vertragen. Om de ziekte vroeg te kunnen herkennen is het van belang inzicht te krijgen in welke factoren een rol spelen in het ontstaan van het fenomeen van Raynaud. In dit proefschrift richten wij ons voornamelijk op de rol van lichaamsgewicht en oxidatieve stress op het ontstaan van hart- en vaatziekten, waarvan het fenomeen van Raynaud de belangrijkste is. Daarmee draagt dit proefschrift bij aan de kennis over de mechanismen die leiden tot het fenomeen van Raynaud.
Dit proefschrift kent een aantal conclusies:
- Er een relatie is tussen gewichtsverlies en het ontstaan van het fenomeen van Raynaud. Mensen met een laag BMI, of mensen die in een korte tijd veel zijn afgevallen lijken verhoogd vatbaar voor het fenomeen van Raynaud.
- Patiënten met zowel het fenomeen van Raynaud als ondergewicht hebben vaker afwijkingen van de nagelriemcapillairen.
- Oxidatieve stress is een belangrijke voorspeller voor het ontstaan van hart en vaatziekten en mortaliteit in de algemene populatie.
- Patiënten met het fenomeen van Raynaud hebben meer oxidatieve stress dan gezonde controles. Waar wij verwachten dat een Raynaud aanval juist verhoogde oxidatieve stress oplevert, laat ons onderzoek het tegenovergestelde zien. Als reactie op verminderde doorbloeding van de handen laten zowel patiënten met het fenomeen van Raynaud als gezonde controles verhoogde antioxidanten concentraties zien. De verwachting is dat dit een weerspiegeling is van verlaagde oxidatieve stress.
Dit proefschrift levert een goede bijdrage aan het in kaart brengen van de oorzaken en risicofactoren van het fenomeen van Raynaud.
Promotores:
Prof. dr. H. van Goor (hoogleraar experimentele pathologie, UMCG)
Prof. dr. R.O.B. Gans (hoogleraar, internist – vasculair geneeskundige, UMCG)
Copromotores:
Dr. D.J. Mulder (internist – vasculair geneeskundige, UMCG)